„Chronić chronione”

Narzędzia prawne w dziedzinie kształtowania ładu przestrzennego oraz stan prac nad wniesionym przez prezydenta Bronisława Komorowskiego projektem ustawy o ochronie krajobrazu, który trafił do Sejmu w czerwcu 2013 roku, były dominującymi tematami podczas ogólnopolskiej konferencji „Chronić chronione", która odbyła się 12 sierpnia w Toruniu pod honorowymi auspicjami marszałka województwa Piotra Całbeckiego.

Prezydencka ustawa zakłada, że reklamy czy wiatraki, jak dotąd chaotycznie wpisujące się w krajobraz Polski, zostaną w sposób usystematyzowany oraz zasadny, z uwzględnieniem prawa miejscowego, stawiane tak, by nie szpecić mikro-, oraz makrokrajobrazu. Otwierający debatę minister Olgierd Dziekoński przedstawił katalog rozwiązań proponowanych przez głowę państwa. Wskazał, iż w myśl zapisów projektu to samorządy wojewódzkie powinny przejąć odpowiedzialność za kształtowanie ładu przestrzennego w regionach. Służyć temu mają nowe instrumenty prawne: audyt krajobrazowy oraz urbanistyczne zasady ochrony krajobrazu. Pierwszy z nich wskaże między innymi krajobrazy priorytetowe, które należy objąć szczególną ochroną, drugi zaś będzie uchwalanym przez sejmiki aktem prawa miejscowego, warunkującym ograniczenia dotyczące zabudowy i zasady lokalizacji obiektów stanowiących dominanty krajobrazowe. Projekt przewiduje także możliwość stanowienia przez gminy lokalnych przepisów dotyczących wydawaniu decyzji lokalizacyjnych – umiejscawiania reklam zewnętrznych, a także pozwoleń na budowę.

Wiceminister środowiska i główny konserwator przyrody Piotr Otawski określił zakres obowiązków jakie nakłada na nasz kraj Europejska Konwencja Krajobrazowa. Prelegent konserwator podkreślił, że podnoszenie świadomości społeczeństwa, szkolenia i edukacja, a także idące z nimi w parze wprowadzenie instrumentów mających na celu ochronę gospodarki połączone z planowaniem krajobrazu, to zasady, którymi należy się kierować w swych działaniach, by nie degradować otaczającego nas krajobrazu. Obecnie regulacje prawne, a raczej skuteczne wyszukiwanie luk, w obowiązującym prawie przez firmy stawiające farmy wiatrowe zezwalają, jak wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli przedstawionego przez Tomasza Emiljana, na powstawanie wiatraków wszędzie tam, gdzie nie ma miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.

W ogólnopolskiej konferencji „Chronić chronione” wziął udział wicemarszałek senatu Jan Wyrowiński. Głos w dyskusji zabrali radni województwa: Silvana Oczkowska, przewodnicząca Komisji Polityki Regionalnej, Rozwoju Województwa i Infrastruktury, Jan Wadoń, przewodniczący Komisji Pracy, Pomocy Społecznej i Bezpieczeństwa oraz Wiesław Żurawski, wiceprzewodniczący Komisji Rewizyjnej.

Wśród prelegentów byli dyrektorzy parków krajobrazowych: Jerzy Zawartka (Zespół Małopolskich PK), Marek Broda (Zespół Śląskich PK i przewodniczący Porozumienia Parków Krajobrazowych Polski) oraz Marian Tomoń (Brodnicki PK).

Prezentacje przedstawione podczas konferencji:

• Olgierd Dziekoński, Sekretarz Stanu w Kancelarii Prezydenta RP – „Ochrona krajobrazu na obszarach chronionych w kontekście ustawy krajobrazowej"
• Piotr Otawski, Wiceminister Środowiska, Główny Konserwator Przyrody – „Ochrona krajobrazu w kontekście Europejskiej Konwencji Krajobrazowej”
• Tomasz Emiljan, Dyrektor Departamentu Infrastruktury NIK, „Informacja o wynikach kontroli: lokalizacja i budowa lądowych farm wiatrowych”
• dr hab. Adam Habuda prof. Instytutu Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk  „Wzmacnianie roli marszałka – organu ochrony przyrody w procesie ochrony krajobrazu i przyrody”
• dr Karolina Karpus, Uniwersytet Mikołaja Kopernika – „Państwowe i samorządowe organy ochrony przyrody – kompetencje, relacje, zasady współpracy, skuteczność działań”
• Mariusz Leszczyński, Kujawsko–Pomorskie Biuro Planowania Przestrzennego i Regionalnego we Włocławku – „Doświadczenia województwa kujawsko–pomorskiego w problematyce ochrony krajobrazu”
• Marek Broda, Dyrektor Zespołu Śląskich Parków Krajobrazowych i Przewodniczący Prezydium Porozumienia Parków Krajobrazowych Polski – „Praktyczna ochrona krajobrazu i przyrody w parkach krajobrazowych w Polsce – propozycje niezbędnych rozwiązań prawnych”
• Marian Tomoń, Dyrektor Brodnickiego Parku Krajobrazowego – „Plany Ochrony Parków Krajobrazowych i ich rola w ochronie krajobrazu i przyrody”

Fot. Wojtek Szabelski/freepress.pl

Kancelaria Sejmiku

13 sierpień 2014 r.