Ochrona dziedzictwa narodowego realizowana przez parki krajobrazowe w województwie kujawsko-pomorskim
Komisja Kultury i Dziedzictwa Narodowego Sejmiku Województwa Kujawsko-Pomorskiego 27 sierpnia br. odbyła posiedzenie w trybie zdalnym. Głównym tematem posiedzenia była ochrona dziedzictwa narodowego realizowana przez parki krajobrazowe w województwie kujawsko-pomorskim. W posiedzeniu komisji udział wzięli z-ca dyrektora Departamentu Kultury i Dziedzictwa Narodowego Monika Butowska, z-ca dyrektora Departamentu Środowiska Wojciech Kuliński oraz dyrektor (P.O.) Wdeckiego Parku Krajobrazowego Daniel Siewert.
Park krajobrazowy obejmuje obszar chroniony ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe oraz walory krajobrazowe w celu zachowania, popularyzacji tych wartości w warunkach zrównoważonego rozwoju. W naszym województwie znajduje się dziesięć parków krajobrazowych: Brodnicki Park Krajobrazowy, Gostynińsko-Włocławski Park Krajobrazowy, Górznieńsko-Lidzbarski Park Krajobrazowy, Krajeński Park Krajobrazowy, Nadgoplański Park tysiąclecia, Tucholski Park Krajobrazowy, Wdecki Park Krajobrazowy, oraz funkcjonujące w ramach Zespołu Parków Krajobrazowych nad Dolną Wisłą: Chełmiński Park Krajobrazowy, Nadwiślański Park Krajobrazowy i Park Krajobrazowy „Góry Łosiowe”.
Parki krajobrazowe należy rozpatrywać nie tylko jako instytucje ochrony przyrody, ale również jako instytucje kultury, ochrony dziedzictwa i krajobrazu kulturowego, czy też ośrodki edukacji i nauki.
Na ogół działalność parków kojarzy się z działalnością w zakresie edukacji ekologicznej i ochronie przyrody, jednak już pobieżna analiza chociażby stron internetowych parków pozwala zauważyć, jak dużą rolę odgrywają w zachowaniu i promocji dziedzictwa narodowego, jakim jest dziedzictwo regionalne zarówno w sferze materialnej jak
i niematerialnej.
Ogromną, ale wciąż niedocenianą rolę pełnią parki w zakresie inicjowania badań archeologicznych. Prowadzone od 2017 roku badania na terenie Wdeckiego Parku Krajobrazowego doprowadziły do odkrycia i wpisania do rejestru zabytków jednego z największych w Europie stanowisk – prawie 290 hektarów. Obszar ten obejmuje unikatowy w skali Europy kompleks łąk, pól, dróg wraz z osadą z okresu wpływów rzymskich (I-V w. n.e.). Tak kompletnie zachowane stanowisko wzbudza zainteresowanie naukowców z całej Europy. Odkrycie zostało przez media okrzyknięte sensacją na miarę osady w Biskupinie.
W ramach środków pozyskanych z RPO WK-P w parkach prowadzi się szereg działań i inwestycji, które służą promowaniu dziedzictwa kulturowego stworzonego przez pokolenia, dla których las, jeziora, rzeki, łąki śródleśne były i są częścią życia. W bardzo niewielu miejscach zachowała się równowaga pomiędzy tym kruchym dziedzictwem kultury materialnej. Model ochrony najcenniejszych obszarów oparty jest na zrównoważonej gospodarce wypracowanej przez pokolenia. Jak pokazują najnowsze badania ludzie na terenach, na których dziś znajdują się parki krajobrazowe od tysięcy lat byli silnie związani z otaczającą ich przyrodą. Aby zachować nasze dziedzictwo musimy uczyć współczesne pokolenia szacunku do środowiska. To, co dziś otacza odwiedzającego parki krajobrazowe w większości zostało ukształtowane przez człowieka, dlatego konieczna jest nie tylko ochrona, ale i promocja tego specyficznego skarbu kultury.
W dalszej części posiedzenia radni pozytywnie zaopiniowali pięć projektów uchwał:
- projekt uchwały w sprawie zmiany statutu Galerii i Ośrodka Plastycznej Twórczości Dziecka w Toruniu – druk 60/20;
- projekt uchwały w sprawie zmiany statutu Galerii Sztuki „Wozownia” w Toruniu – druk 61/20;
- projekt uchwały w sprawie zmiany statutu Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy – druk nr 63/20;
- projekt uchwały w sprawie udzielenia pomocy finansowej Gminie Miasta Toruń – druk nr 65/20;
- projekt uchwały zmieniający uchwałę w sprawie udzielenia pomocy finansowej Miastu Bydgoszcz – druk nr 66/20.
Kancelaria Sejmiku
1 września 2020 r.
