Zakażenia szpitalne i zdrowie psychiczne
Mikrobiologia lekarska i zakażenia szpitalne oraz problemy w opiece psychiatrycznej dzieci i dorosłych to dwa zagadnienia omawiane na październikowym posiedzeniu Komisji Promocjii Ochrony Zdrowia.
Z prezentacji przedstawionej przez konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie mikrobiologii lekarskiej dr hab. Aleksandra Deptułę, prof. UMK wynika, że najpoważniejszym problemem jest obecnie narastająca odporność na antybiotyki. Przewiduje się, że w roku 2050 zgonów tylko z powodu antybiotykooporności będzie więcej niż z powodu chorób nowotworowych. Należy więc dążyć do zapobiegania rozprzestrzeniania lekoopornych drobnoustrojów. W ocenie konsultanta wojewódzkiego sytuacja jest bardzo poważna. Zdarzają się już sporadycznie przypadki, że nie można zaproponować żadnej kuracji antybiotykowej, ponieważ bakterie są odporne na wszelkie dostępne leki. Prowadzi to do nieuchronnej śmierci pacjenta.
Dostęp mieszkańców województwa do konsultacji specjalistycznych z mikrobiologii lekarskiej jest bardzo ograniczony. Konsultacje możliwe są zaledwie w trzech szpitalach: Szpitalach Uniwersyteckich nr 1 i nr 2 oraz Szpitalu MSWiA w Bydgoszczy. Dr hab. Aleksander Deptuła zwrócił uwagę na dramatyczny niedobór specjalistów w tej dziedzinie. W województwie kujawsko-pomorskim jest tylko dwóch specjalistów w dziedzinie mikrobiologii lekarskiej i dwóch lekarzy w trakcie specjalizacji. Zwrócił także uwagę na problem braku adekwatnego nadzoru merytorycznego nad zespołami kontroli zakażeń szpitalnych, które nie podlegają konsultacji szczebla krajowego.
W 2018 roku w województwie prowadzone było badanie SENIC (Study on the Efficacy of Nosocomial Infection Control), które wykazało, że chorobowość zakażeń związanych z opieka zdrowotną w naszym województwie była o 1,1% wyższa niż wynosi średnia dla kraju. Jest to zjawisko niepokojące. Pocieszający jest fakt, że z roku na rok chorzy rzadziej leczeni są antybiotykami. Konsultant wojewódzki zauważył, że należy unikać terapii antybiotykowej tam, gdzie jest ona niepotrzebna.
Dużym problemem jest także epidemia Klebsiella pneumoniae NDM, która w Polsce rozpoczęła się w 2011 roku. Najgorsza sytuacja jest pod tym względem w województwach: warmińsko-mazurskim, łódzkim i lubelskim, jednakże w województwie kujawsko-pomorskim z roku na rok problem narasta. W 2017 roku odnotowano 17 przypadków izolacji, ale w roku 2018 już 53.
Dr hab. Aleksander Deptuła podkreślił, że priorytetem dla województwa kujawsko-pomorskiego powinna być poprawa infrastruktury szpitali. Chodzi przede wszystkim o zwiększenie liczby sal jednoosobowych i sal z węzłem sanitarnym. Poza tym niezbędne jest zwiększenie kadry oraz wprowadzenie działań na szczeblu regionalnym: monitorowanie zakażeń, uniwersalne inicjatywy profilaktyczne, wdrażanie szpitalnej polityki antybiotykowej oraz opracowanie i wdrażanie działań profilaktycznych opartych o wyniki monitorowania dla regionu. Być może najlepszym rozwiązaniem byłoby powołanie Regionalnego Centrum Profilaktyki Zakażeń, zbudowanego ze specjalistów praktyków, dysponującego regionalnym rejestrem pacjentów skolonizowanych drobnoustrojami lekoopornymi.
W drugiej części posiedzenia problem zdrowia psychicznego i opieki psychiatrycznej w województwie kujawsko-pomorskim przedstawił prof. dr hab. n. med. Aleksander Araszkiewicz - konsultant wojewódzki w dziedzinie psychiatrii.
Według założeń Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego - na 100 tys. mieszkańców zatrudnionych powinno być 10 psychiatrów. W zgodzie z tym standardem - dla 2 082 900 mieszkańców województwa kujawsko-pomorskiego (stan z 31.12.2018) opiekę psychiatryczną powinno świadczyć ponad 200 psychiatrów. Biorąc pod uwagę powyższy wskaźnik zatrudnienia w województwie kujawsko-pomorskim brakuje lekarzy psychiatrów. Brakuje dostępu do psychiatrycznego lecznictwa szpitalnego stacjonarnego m.in. we Włocławku, Inowrocławiu, Nakle, Więcborku. W Bydgoszczy również liczba „łóżek psychiatrycznych” jest niewystarczająca. Chorzy często transportowani są poza granice województwa (Iława, Starogard Gdański, Złotów, Gostynin). Sytuacja jest sprzeczna z jakąkolwiek organizacją lecznictwa psychiatrycznego.
Profesor Araszkiewicz podkreślił, że nadal brakuje pośrednich form leczenia psychiatrycznego tj.: oddziałów dziennych, oddziałów dziennych rehabilitacji psychiatrycznej, oddziałów hospitalizacji domowej (tylko 3 w całym województwie). Nierozwiązana pozostaje również sprawa psychogeriatrii – tylko 2 oddziały w Toruniu na całe województwo. Pilnego rozwiązania wymaga także sytuacja osób nietrzeźwych – intoksykowanych substancjami psychoaktywnymi – szczególnie na terenie miasta Bydgoszczy. Istnieje konieczność organizacji izby wytrzeźwień oraz oddziału detoksykacji.
Konsultant wojewódzki zaznaczył, że nie należy zapominać, iż zdrowie psychiczne jest częścią ogólnego stanu zdrowia i oznacza nie tylko stan niewystępowania zaburzeń czy chorób psychicznych, lecz także posiadanie potencjału psychicznego (umiejętności oraz postaw osobistych i społecznych), które nie tylko umożliwiają zaspokajanie swoich potrzeb, osiąganie sukcesów, czerpanie radości i satysfakcji z życia, ale także zwiększają zdolność do rozwoju i uczenia się, radzenia sobie ze zmianami i pokonywania trudności.
Kancelaria Sejmiku
29 października 2019 r.
